Filologia polska i logopedia UWM

Dzień Języka Ojczystego

Od kilku lat w Instytucie Filologii Polskiej uroczyście obchodzone jest międzynarodowe święto: Dzień Języka Ojczystego. Obchodom towarzyszą wykłady, konkursy i prezentacje. Tak stało się i tym razem. 20 lutego 2015 roku w auli teatralnej Wydziału Humanistycznego doszło do spotkania polonistów.

W tym dniu, obchody poprzedził konkurs recytatorski, zorganizowany po raz pierwszy, przeznaczony dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z województwa warmińsko-mazurskiego. Aby wziąć w nim udział, należało zgłosić utwór poetycki z repertuaru polskiej poezji XX i XXI wieku i zaprezentować go w jednej z proponowanych kategorii: recytacji wiersza lub poezji śpiewanej z możliwością akompaniamentu. Do konkursu zgłosiło się 23 uczestników ze szkół ponadgimnazjalnych w Bartoszycach, Biskupcu, Iławie, Lidzbarku, Mrągowie, Nidzicy, Olsztynie i Olsztynku. Występom uczennic i uczniów przysłuchiwało się jury w składzie: dr hab. Leokadia Hull, prof. UWM – przewodnicząca, dr Katarzyna Zawilska i dr Jacek Krawczyk, które wyłoniło zwycięzców.

W kategorii recytacja wiersza zwyciężyła: Dagmara Pietkiewicz, uczennica II klasy Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. E. Orzeszkowej Nr 2 w Bartoszycach, która zaprezentowała utwór Jacka Podsiadły Spróbuj być Bogiem. Jej opiekunem merytorycznym była pani Agnieszka Dobrowolska-Śliwińska.

W kategorii poezja śpiewana zwycięstwo odniosła: Blanka Polniak, uczennica klasy III, reprezentująca Bursę nr 2 w Olsztynie, która wyśpiewała wiersz Zbigniewa Herberta Kołysanka. Jej opiekunem merytorycznym była pani Agnieszka Ogonowska. Jury wyróżniło także: Paulinę Gilarską z I LO w Olsztynku, Magdalenę Rutkowską z LO w Biskupcu im. KEN i Jakuba Przeradzkiego z LO w Biskupcu im. KEN.

W programie uroczystości znalazło się ponadto rozstrzygnięcie IV edycji konkursu literackiego „O Trzcinę Kortowa”. Jury w składzie: prof. dr hab. Zbigniew Chojnowski, dr hab. Beata Tarnowska, prof. UWM i dr Marek Lubański po zapoznaniu się  z 24 zestawami wierszy postanowiło przyznać pierwszą nagrodę Michałowi Ostrowskiemu, uczniowi Społecznego Liceum Ogólnokształcącego im Marion Dönhoff w Mikołajkach, drugą nagrodę Ewelinie Sokal, uczennicy IV Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Olsztynie oraz trzecią nagrodę Karolinie Więcek, uczennicy XI Liceum Ogólnokształcącego w Olsztynie.

Kolejną cześć programu wypełnił wykład dr hab. Iwony Maciejewskiej Jak pognębić politycznego wroga? O chwytach starych jak świat, który został zainspirowany powszechnie obecnie formułowaną opinią o brutalizacji współczesnego języka debaty publicznej, w której przekraczane są wszelkie dopuszczalne granice. Jednak, jak pokazuje tradycja, chwyty stosowane przez polityków zwalczających się stron mają bardzo długą tradycję. Tak jak dziś, tak również w wiekach dawnych zwalczające się stronnictwa chętnie wykorzystywały styl paszkwilancki, a argumenty personalne, a nie merytoryczne zręcznie oddziaływały na emocje odbiorców. W sytuacji, gdy nie istniały media dziś tak powszechne, czyli prasa, telewizja, radio czy Internet, w służbę politycznej walki wprzęgano literaturę piękną. Aby pognębić politycznego wroga, sięgano nawet po teksty sakralne, dokonując np. nienawistnych w tonie przeróbek modlitwy Ojcze nasz. Od zawsze zatem język stanowił potężną broń, a ten, który sprawnie się nim posługiwał, potrafił pozyskiwać zwolenników dla swych idei.

Punktem kulminacyjnym imprezy była dyskusja „Co dalej, polonisto” z udziałem absolwentów olsztyńskiej filologii polskiej: dziennikarki Joanny Wilengowskiej oraz  pisarzy: Mariusza Sieniewicza i Piotra Siweckiego. Dyskutanci byli zgodni, że należy odczarować, powszechnie propagowaną opinię, że polonista po studiach nie znajduje pracy i sobie nie radzi. Wbrew statystykom okazuje się, że zdobyta na studiach polonistycznych wiedza, umiejętności i kompetencje świetnie przygotowują absolwentów do podjęcia pracy w wielu zawodach. Choć najczęściej filologowie kierują swoje podania do różnego rodzaju szkół, to jednak pracę znajdują we wszelakich instytucjach kulturalnych (domach, klubach i ośrodkach kultury), urzędach i instytucjach wymagających sprawnego posługiwania się słowem w mowie i piśmie. Ważnym miejscem pracy kompetentnych polonistów są także media lokalne: telewizja, radio i prasa. Już curriculum vitae składane w czasie rozmów kwalifikacyjnych odróżnia studentów polonistyki od innych. Dbają oni o kulturę języka polskiego, a o tą dzisiaj na ogół dość trudno. Zaproszeni do dyskusji goście niejako potwierdzają tę tezę, gdyż sami znaleźli sobie adekwatne do zainteresowań i pasji miejsce pracy. Mariusz Sieniewicz, znany w Polsce pisarz, pracuje w olsztyńskim Teatrze im. Stefana Jaracza, szczególnie dbając o Scenę Margines, Joanna Wilengowska odpowiedzialna jest za programy kulturalne w Telewizji Olsztyn, a Piotr Siwecki łączy zawód nauczyciela z pasją pisania i tłumaczenia książek z języka angielskiego.

Rozmowę polonistów zakończyła konkluzja, że polonistykę w Olsztynie warto studiować z różnych powodów. Po pierwsze, dlatego że studia są okazją do zetknięcia się z najnowszą humanistyczną wiedzą, po drugie, że podczas studiów można poszerzać swoje horyzonty uczestnicząc w różnego typu kołach naukowych (literackie, teatralne, popkulturowe), spotkaniach z pisarzami i przedstawicielami nauki, po trzecie i najważniejsze, wbrew potocznym sądom, jej absolwenci są na tyle kreatywni, że potrafią znaleźć pracę właściwie wszędzie.