Gatunki w kulturze, czyli konferencja, która łączy dyscypliny

Ogólnopolska Konferencja Naukowa ""Gatunki w kulturze

18 Maja 2023

Aktualności

Tematem odbywającej się w dn. 12-13 maja na Wydziale Humanistycznym konferencji naukowej „Gatunki w kulturze. Reguły – realizacje – recepcje” była szeroko pojmowana genologia. Uczestnicy wydarzenia wysłuchali referatów przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych.

Na zaproszenie organizatorów do Olsztyna przyjechało około 50 osób. Pozwoliło to przygotować ciekawy, uwzględniający głosy przedstawicieli wielu różnych dyscyplin naukowych, program. Miejsce w nim znaleźli dla siebie naukowcy zajmujący się na co dzień nawet tak nietypowymi – w kontekście tematu konferencji – badaniami, jakimi są antropologiczne badania wykluczenia krzyżowego.

Uczestnicy wydarzenia rozmawiali zarówno o teoretycznych, jak i materiałowych ujęciach wybranych zagadnień, gatunkach realizowanych i tworzonych w dowolnie wybranych typach przekazów oraz ich odbiorze. Przedmiotem refleksji badaczy z kilkudziesięciu ośrodków naukowych była nie tylko kultura wysoka, ale i popularna oraz alternatywna, a także bezpośrednie i zapośredniczone medialnie komunikowanie (się).

Dziekan Wydziału Humanistycznego, prof. Mariusz Rutkowski, otwierając konferencję przypomniał uczestnikom, że 12 maja jest świętem jednego z gatunków literackich, uprawianego chętnie np. przez Wisławę Szymborskiej. By uczcić więc godnie zarówno Dzień Limeryków, jak i rozpoczęcie obrad dotyczących różnych oblicz genologii, prof. Rutkowski ułożył własny limeryk i zaprezentował go uczestnikom wydarzenia. Gości oficjalnie witała także dyrektorka Instytutu Językoznawstwa, prof. Iza Matusiak-Kempa.

W piątek wykład plenarny wygłosiła profesor Maria Wojtak z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Badaczka, do ustaleń której w swoich referatach odnosiło się także duże grono uczestników konferencji, a której „Gatunki prasowe” zna chyba każdy student dziennikarstwa w Polsce, jest jedną z najbardziej zasłużonych osób dla współczesnej genologii. Zanim wygłosiła wykład o zjawisku hybrydyzacji, hybrydach gatunkowych i tekstowych, podziękowała organizatorom za wybór tematyki konferencji i pochwaliła olsztyńskich naukowców.

– Bardzo się cieszę, że to wy, jako nowa generacja tak pięknie rozwijacie zagadnienia związane z genologią – mówiła prof. Wojtak w Kortowie.

Maria Wojtak podczas konferencji "Gatunki w kulturze" na UWM

Prof. Danuta Kępa-Figura z UMCS mówiła z kolei o gatunku jako kategorii mediolingwistycznej.

Popołudniowe obrady toczyły się w ośmiu sekcjach. Mowa była m.in. o serialowych hybrydach, konwencjach filmowych i literackich oraz dziennikarskich. Nie zabrakło też namysłu nad grami.

W sobotę 13 maja do wygłoszenia wykładów plenarnych zaproszeni zostali przedstawiciele Uniwersytetu Warszawskiego. Dr hab. Agnieszka Budzyńska-Daca, prof. UW zaprezentowała swoje ustalenia na temat metafor genologii, a dr hab. Krzysztof Kaszewski opowiedział o nazywaniu gatunków dzieł kultury. On też, już po swoim wykładzie, podkreślał, jak cenne i inspirujące dla środowiska naukowego było zebranie w jednym miejscu badaczy zajmujących się różnymi obliczami genologii.

Po sobotnich wykładach plenarnych zaplanowano osiem sekcji tematycznych. Uczestnicy konferencji wygłosili referaty dotyczące m.in. komiksów, muzyki i wywiadów. Kolejne wystąpienia kontynuowały także konferencyjne refleksje o gatunkach w kontekście seriali i literatury.

Konferencję zorganizowali przedstawiciele Instytutów Literaturoznawstwa i Językoznawstwa. To kolejne wspólne przedsięwzięcie zespołu, któremu przewodniczy prof. Alina Naruszewicz-Duchlińska, a który dotąd odpowiedzialny był m.in. za cykle konferencji poświęconych serialom oraz namysłowi nad postacią w kulturze. O atmosferze spotkań na Wydziale Humanistycznym i ich wartości merytorycznej świadczyć może fakt, że wśród uczestników majowego wydarzenia byli tacy, którzy pozytywnie odpowiedzieli na każde z wystosowanych od 2014 roku zaproszeń.

- Bardzo się cieszę, że od dziewięciu lat udaje nam się spotykać w Olsztynie z osobami, które są nie tylko świetnymi badaczami, ale i wyjątkowymi osobowościami. Ich otwartość i życzliwość doskonale wpływają na atmosferę naszych konferencji, czego efektem są późniejsze publikacje tomów pokonferencyjnych. Dowodem tego, jak cenne są dla nas, organizatorów, regularne spotkania z tak inspirującym gronem naukowców, była inicjatywa „Ostatni piątek miesiąca z…”. Za pośrednictwem Internetu słuchaliśmy referatów i dyskutowaliśmy, podtrzymując tym samym łączące nas relacje i nawiązując nowe – mówiła prof. Alina Naruszewicz-Duchlińska.

– Przez dwa pandemiczne lata nasze zaproszenie na comiesięczne wirtualne spotkanie przyjmowali przedstawiciele różnych dyscyplin naukowych – dopowiada dr Piotr Przytuła z Katedry Literatury Polskiej, jeden z organizatorów konferencji i autor projektów graficznych będących jej oprawą. – Wszyscy z nich albo byli wcześniej gośćmi naszych konferencji o serialach i postaci, albo przyjechali do nas w tym roku. Krzysztof M. Maj opowiadał np. o tym, dlaczego fikcyjne światy będą ratunkiem dla humanistyki, a Angelo Sollano, stały gość naszych konferencji, z perspektywy językoznawcy mówił o adaptacji formatów serialowych. Choć bardzo cieszyliśmy się z każdego spotkania z cyklu „Ostatni piątek miesiąca z…”, najwięcej radości i satysfakcji przyniosło nam powitanie gości na Wydziale Humanistycznym.

dbp