Każdego roku, w ostatnich dniach października przed Dniem Wszystkich Świętych i Zaduszkami, delegacja członków zarządu Stowarzyszenia Absolwentów UWM w Olsztynie w składzie: mgr inż. Maria Bentkowska, mgr Agnieszka Szulich i dr inż. Bolesław Pilarek, czcząc pamięć zmarłych absolwentów, odwiedza groby absolwentów zasłużonych dla Stowarzyszenia.
27 października zapalono znicze na Cmentarzu Komunalnym w Olsztynie. Delegacja odwiedziła groby m.in.: byłych prezesów Zarządu Stowarzyszenia Absolwentów UWM – prof. dr hab. Zbigniewa Śmietany i prof. zw. dr hab. Andrzeja Farugi, dr h.c. oraz ks. infułata Juliana Żołnierkiewicza, prof. dr hab. Mariana Kozłowskiego, dr inż. Ryszarda Pałacha, mgr inż. Eugeniusza Nowickiego, mgr inż. Edwarda Misiarczyka, mgr inż. Jolanty Sosnowskiej, prof. dr. hab. Jerzego Chodania i wielu innych.
Z tej okazji przypominamy sylwetki dwóch byłych prezesów Stowarzyszenia Absolwentów UWM w Olsztynie, pochowanych w Olsztynie.
Profesor Zbigniew Śmietana
Prof. dr hab. Zbigniew Śmietana, prof. zw. po ukończeniu studiów na Wydziale Mleczarskim WSR w Olsztynie podjął pracę w macierzystej uczelni. Tutaj uzyskał stopień naukowy doktora i doktora habilitowanego nauk technicznych w zakresie technologii i chemii żywności, a następnie tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego i stanowisko profesora zwyczajnego. Był najmłodszym profesorem „belwederskim” (45 lat) na uczelni i najmłodszym prorektorem w Polsce.
Kierunki jego prac badawczych dotyczyły chemii i technologii białek mleka wraz z ich strukturyzacją, inżynierii i technologii tradycyjnych i nowych produktów mleczarskich oraz biotechnologicznego przetwórstwa produktów ubocznych mleczarstwa. Jego dorobek naukowy obejmuje ponad 600 prac naukowych, rozwojowych i wdrożeniowych, w tym 167 oryginalnych prac naukowych opublikowanych w renomowanych czasopismach, 3 podręczniki i 58 patentów krajowych oraz zagranicznych.
W macierzystej uczelni pełnił wiele funkcji, między innymi: zastępcy dyrektora i dyrektora Instytutu Technologii Mleczarskiej, prodziekana Wydziału Technologii Żywności, prorektora ART ds. nauki, rozwoju i współpracy z gospodarką (był najmłodszym prorektorem w Polsce) i przez trzy kadencje dziekana Wydziału Nauki o Żywności. Ukoronowaniem wieloletniej aktywności naukowej i wdrożeniowej Profesora Z. Śmietany oraz całego olsztyńskiego ośrodka naukowego i dydaktycznego jest powołanie na Wydziale Nauki o Żywności UWM Warmińsko-Mazurskiego Centrum Doskonałości Mleczarstwa o akronimie „WAMADAIREC”. Centrum przystosowywało krajowe mleczarstwo do integracji z Unią Europejską poprzez realizację takich celów, jak: edukacja, badania naukowe, współpraca i promocja. Wszechstronna działalność Warmińsko-Mazurskiego Centrum Doskonałości Mleczarstwa WAMADAIREC przysłużyła się dobrze rozwojowi regionu warmińsko-mazurskiego i ogólnokrajowego mleczarstwa.
Profesor Zbigniew Śmietana przez wiele lat był członkiem Rady Gospodarki Żywnościowej przy Radzie Ministrów, doradcą ministra rolnictwa, a następnie członkiem Zespołu Konsultantów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz wielu prestiżowych organizacji naukowych i gospodarczych.
Jako wieloletni doradca ministra rolnictwa aktywnie uczestniczył w opracowaniu i realizacji pierwszego, ogólnopolskiego programu dotyczącego restrukturyzacji mleczarstwa w dostosowywaniu do standardów Unii Europejskiej. Wówczas zrodził się główny plan restrukturyzacji i rozwoju polskiego mleczarstwa i zalecenia o konieczności przygotowania planów restrukturyzacji branży mleczarskiej w każdym województwie. Można powiedzieć, że profesor Zbigniew Śmietana wraz z innymi polskimi mleczarzami wykonali pionierską pracę.
Profesor swoją wiedzą naukową i doświadczeniem przyczynił się do wprowadzenia nowych technik i technologii wytwarzania produktów mleczarskich o najwyższych cechach jakościowych serów twarogowych, napojów fermentowanych i innych produktów mało znanych na krajowym rynku. Opracował wiele urządzeń i systemów technologicznych, które są wytwarzane przez firmy regionalne, krajowe a nawet zagraniczne. Przyczynił się do rozwoju wielu firm regionalnych, produkujących urządzenia i linie technologiczne dla branży mleczarskiej.
Z inicjatywy profesora organizowane jest od kilku lat Międzynarodowe Sympozjum „Postęp w technice, technologii i organizacji mleczarstwa”. Z udziałem profesora organizowane są konferencje: „Problemy gospodarki energią i środowiskiem w mleczarstwie” oraz „Technika i technologia w przemyśle mleczarskim”.
Warmińsko-Mazurski Klub Biznesu przyznał profesorowi Zbigniewowi Śmietanie honorowy tytuł „Osobowość Warmii i Mazur Roku 2003”. Natomiast w 2007 w XVI edycji Konkursu „Agrobiznesmen roku” profesor Zbigniew Śmietana otrzymał oficerską honorową szablę, będącą symbolicznym wyrazem uznania wkładu wniesionego w rozwój gospodarki rolno-żywnościowej.
Przez wiele lat był prezesem Zarządu Stowarzyszenia Absolwentów UWM, a następnie honorowym prezesem. Pod jego kierownictwem Stowarzyszenie krzepło i zacieśniało związki z absolwentami pracującymi w terenie. Na łamach „5 plus X’: zaczął publikować felietony, w których dzielił się z czytelnikami swoimi spostrzeżeniami dotyczącymi życia uczelni i stowarzyszenia. Już w lutym 1995 r. podczas wyjazdowych posiedzeń Zarząd Stowarzyszenia Absolwentów spotkał się z absolwentami byłej WSR i ART pracującymi w OSM w Piątnicy, Kolnie i Grajewie oraz w UW w Łomży.
Pokłosiem tej wizyty było między innymi objęcie patronatem przez Spółdzielnię Mleczarską „Mlekowita” w Wysokiem Mazowieckiem uroczystego wręczenia dyplomów ukończenia studiów..
Dużą rolę w integracji absolwentów byłej WSR i ART odegrały organizowane przez wiele lat na terenie uczelni targi żywnościowe, ogrodnicze i rehabilitacyjne. Naturalnie największą popularnością cieszyły się organizowane z rozmachem Targi WAMA AGRO FOOD, które były imprezą promocyjną integrującą środowisko naukowe z praktyką, a głównie z absolwentami, którzy w wielu firmach i przedsiębiorstwach stanowili trzon kierownictwa. W okresie targów kortowscy naukowcy, zazwyczaj także absolwenci, promowali wyniki swoich badań podczas konferencji „Lepsza żywność”. Taką samą funkcję spełniały Targi Ogrodnicze UNIFLORA, podczas których wielu absolwentów prezentowało swoje osiągnięcia i uczestniczyło w konferencjach naukowych organizowanych przez Katedrę Ogrodnictwa ART i Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Olsztynie.
Zbyszek wielką uwagę przywiązywał do inicjatywy absolwentów uniwersytetu i poprzedzających go uczelni, którzy mieszkają w województwie pomorskim, a w swoich sercach oraz pamięci zachowali bardzo żywe wspomnienia o latach studiów w Kortowie i założyli Klub Absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego „POMORZE” w Gdańsku
Po kilkuletniej ciężkiej chorobie profesor Zbigniew Śmietana zmarł 19 marca 2012 r.
Profesor Andrzej Faruga, doktor honoris causa
Poprzedni prezes Zarządu Stowarzyszenia Absolwentów nieżyjący prof. zw. dr hab. Andrzej Faruga, dr h.c. jako jeden z nielicznych został uhonorowany przez Senat UWM medalem Benemerenti Universitati Nostrae, najwyższym odznaczeniem Uniwersytetu. Profesor był honorowym obywatelem miasta Zebrzydowice. W tym mieście jest rondo jego imienia.
Całe swoje życie zawodowe związał z WSR, ART i Uniwersytetem. Od 1969 roku nieprzerwanie przez 35 lat kierował Zakładem Hodowli i Technologii Produkcji Drobiu, przemianowanym na Katedrę Drobiarstwa. Był uczonym o niezwykle bogatym dorobku naukowym i utylitarnym z zakresu hodowli i użytkowania drobiu oraz uznanym autorytetem w tej dziedzinie w kraju i za granicą. Jego dorobek naukowy liczy ogółem 624 pozycje, w tym ponad 200 oryginalnych prac twórczych opublikowanych w renomowanych krajowych i zagranicznych czasopismach naukowych, 85 artykułów i komunikatów naukowych, 12 podręczników i skryptów oraz prawie 300 innych opracowań. Tylko na łamach tygodnika rolniczego „Nasza Wieś”, „ABC Rolnika” i „Rolniczego ABC” zamieścił ponad 450 popularnych artykułów.
Profesor Andrzej Faruga wypromował 270 magistrów, 8 doktorów, w tym dwóch obcokrajowców. Sześciu jego wychowanków uzyskało tytuł profesora, a jeden stopień doktora habilitowanego. O międzynarodowej pozycji Profesora Andrzeja Farugi, obok szerokiej współpracy naukowej, świadczą liczni stażyści z krajów europejskich, a także z Egiptu, Kanady, Rosji i Syrii, doskonalący z Katedrze Drobiarstwa wiedzę i umiejętności. Za stworzenie olsztyńskiej naukowej szkoły drobiarzy Profesor Andrzej Faruga otrzymał nagrodę ministra.
Za wybitne osiągnięcie Profesora Andrzeja Farugi i Jego zespołu należy uznać rezultaty badań, które przyczyniły się do rozwoju hodowli i chowu indyków w Polsce, a w konsekwencji do dynamicznego wzrostu produkcji mięsa tego gatunku ptaków gospodarskich. Indyki białe szerokopierśne wyhodowane przez Profesora Andrzeja Farugę stanowiły w latach 1985-1990 przeszło 90% pogłowia krajowego.
Uwieńczeniem ogromnego dorobku naukowego, organizacyjnego i dydaktycznego Profesora Andrzeja Farugi było nadanie Mu w 2005 roku przez senat Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy najwyższej godności akademickiej – tytułu doktora honoris causa.
I jeszcze jedno unikalne osiągnięcie. W roku 2013 senat akademicki Państwowego Uniwersytetu Rolniczego w Grodnie na Białorusi nadał Profesorowi Janowi Jankowskiemu, wychowankowi Profesora Andrzeja Farugi godność doktora honoris causa. Po raz pierwszy w historii uczelni dwóch absolwentów tego samego wydziału Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie pozostających w relacji mistrz – uczeń, tj. Profesor Andrzej Faruga były kierownik Katedry Drobiarstwa, były dziekan Wydziału Zootechnicznego, były prorektor ART i jego naukowy wychowanek Profesor Jan Jankowski, także były dziekan Wydziału Bioinżynierii Zwierząt, były prorektor UWM mogli się poszczycić najwyższą godnością akademicką doktora honoris causa.
Profesor Andrzej Faruga szczycił się także wymiernymi osiągnięciami organizacyjnymi. Przez trzy kadencje był dziekanem Wydziału Zootechnicznego. Na ten okres (1978-1987) przypada bardzo dynamiczny rozwój Wydziału Zootechnicznego ART, między innymi ukończono budowę zespołu ferm doświadczalnych Kortowo III. Profesor Andrzej Faruga pełniąc przez 3 kadencje funkcję prorektora ds. kadr – I zastępcy rektora Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, znacząco przyczynił się do rozwoju uczelni. Był inicjatorem i współzałożycielem Środowiskowych Studiów Doktoranckich oraz Krajowej Rady Drobiarstwa – Izby Gospodarczej w Warszawie i wieloletnim członkiem zarządu.
Profesor Andrzej Faruga był członkiem wielu organizacji społecznych i towarzystw naukowych. Tuż po studiach przez wiele lat był przewodniczącym Okręgowej Rady Studenckiej Związku Młodzieży Wiejskiej w Olsztynie. Przez 15 lat (5 kadencji) był Prezydentem Polskiego Oddziału Światowego Stowarzyszenia Wiedzy Drobiarskiej (WPSA). Profesor aktywnie działał w Polskim Towarzystwie Zootechnicznym. Przez kilka lat był członkiem Komitetu Nauk Zootechnicznych Polskiej Akademii Nauk oraz członkiem Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, a także Komisji Prezesa Rady Ministrów ds. Nagród. W ostatnich 9 latach był prezesem Zarządu Stowarzyszenia Absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Codziennie bywał w lokalu Stowarzyszenia. Wprowadził wiele bardzo istotnych i korzystnych dla Stowarzyszenia zmian w statucie i w systemie funkcjonowania Stowarzyszenia, między innymi oficjalnie utworzył Prezydium Zarządu. Wielką uwagę przywiązywał do działalności klubów terenowych i branżowych. Zainicjował powstanie trzech Klubów, tj. Ziemia Cieszyńska, Olsztyńscy Cieszynianie i Zootechnicy. Na spotkania przychodził przygotowany. Nie szkodził, nie intrygował, lecz pomagał. Pod Jego kierownictwem Stowarzyszenie krzepło i zacieśniało związki z absolwentami pracującymi w terenie. Na łamach „5 plus X” publikował felietony dotyczące życia uczelni i stowarzyszenia.
W uznaniu zasług został wyróżniony Odznaką Zasłużony dla Stowarzyszenia Absolwentów UWM, Tytułem Honorowego Członka Stowarzyszenia Absolwentów UWM i statuetką „Dębowy Wieniec”.
Za wszechstronną działalność zawodową i społeczną odznaczono prof. zw. dr. hab. Andrzeja Farugę Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2002), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1984), Złotym Krzyżem Zasługi (1975), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1983) oraz licznymi odznakami honorowymi i medalami.
W uznaniu dużych osiągnięć naukowych, dydaktycznych oraz organizacyjnych był też wielokrotnie wyróżniany nagrodami Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki oraz JM Rektora.
Profesor Andrzej Faruga był członkiem wielu organizacji społecznych i towarzystw naukowych. Tuż po studiach przez wiele lat był przewodniczącym Okręgowej Rady Studenckiej Związku Młodzieży Wiejskiej w Olsztynie. Przez 15 lat (5 kadencji) był Prezydentem Polskiego Oddziału Światowego Stowarzyszenia Wiedzy Drobiarskiej (WPSA). Profesor aktywnie działał w Polskim Towarzystwie Zootechnicznym. Przez kilka lat był członkiem Komitetu Nauk Zootechnicznych Polskiej Akademii Nauk oraz członkiem Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, a także Komisji Prezesa Rady Ministrów ds. Nagród. W ostatnich 9 latach był prezesem Zarządu Stowarzyszenia Absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Przez wiele lat był wiceprezesem i prezesem Warmińsko-Mazurskiego Koła Macierzy Ziemi Cieszyńskiej.
Profesor Andrzej Faruga był po prostu dobrym człowiekiem. Chętnie pomagał szczególnie ludziom słabszym i potrzebującym pomocy. Nikomu nie robił krzywdy. Wytworzył wokół siebie atmosferę wzajemnej życzliwości. W swoje działania wkładał całe serce. Nie lubił prosić o nic dla siebie.
Po długiej i ciężkiej chorobie zmarł 30 października 2018 roku.
