Nakładem Wydawnictwa RETMAN w Dąbrównie ukazała się bogato ilustrowana książka pt. „Mazury na jeziorach i w kuchni”. Publikacja składa się z dwóch części: publicystyczno-wspomnieniowej (zajmuje dwie trzecie objętości) oraz przepisów na oryginalne dania rybne.
W części pierwszej autorzy zamieścili historyczny rys zagospodarowania jezior mazurskich przez pierwszych osadników po II wojnie światowej, opisy rozwoju państwowej planowej gospodarki na jeziorach, rozwoju przemysłu i handlu rybami oraz przekształceń własnościowych (prywatyzacji) po 1990 roku. Archiwalne dokumenty i zdjęcia dotyczą także nauki i szkolnictwa rybackiego w regionie: technikum rybackiego w Giżycku, Instytutu Rybactwa Śródlądowego i Wydziału Rybackiego Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie (dwie ostatnie placówki jedyne w Polsce!).
Rarytasem są wspomnienia praktyków, w tym rybaków liniowych i ich żon oraz studentów i kadry inżynieryjnej, w większości absolwentów wspomnianych szkół. Wnioski z tej części książki nie są niestety optymistyczne, a wzmacniają je bogato cytowane wyniki raportu Naczelnej Izby Kontroli z 2014 roku, niezbyt pochlebne dla obecnych rozwiązań gospodarczych (nic dziwnego, że nie dyskutowano tego raportu publicznie). Wynika z nich, że w ciągu ostatnich 30 lat zaprzepaszczono oryginalny dorobek rybactwa z lat PRL, jako podstawowej części zrównoważonego rozwoju ekosystemów jeziorowych. Bo zawodowych rybaków jest teraz jak na lekarstwo, a co za tym idzie – ryb typowo jeziorowych też niewiele.
Byli rybacy, sympatycy rybactwa, bywalcy marin i smakosze ryb znajdą na łamach tej pięknie wydanej książki ciekawostki połowowe i zapomniane obyczaje rybackie. Wielu zapewne wzruszy się, znajdując opisy znajomych miejscowości i nazwiska rybaków, których poznali w trakcie swej pracy czy rejsów po jeziorach. Opisy dotyczą głównie Wielkich Jezior, od Węgorzewa po Ruciane-Nidę, dotyczą baz rybackich rodów i placówek gastronomicznych, ale dowiadujemy się też o pierwszym rybaku na rzece Drwęcy i słynnej restauracji „Stylowa” w Olsztynku. Gorąco polecam tę książkę, świetnie nadaje się na prezent.
Jerzy Pantak
Mierzwa Waldemar, Gworek Sławomir, Mazury na jeziorach i w kuchni, Dąbrówno 2020, Oficyna Wydawnicza „Retman”, seria Moja Biblioteka Mazurska nr 35. Oprawa twarda, kolor, 264 s.
