JUBILEUSZ KÓŁ GOSPODYŃ WIEJSKICH
Samorząd Województwa Warmińsko – Mazurskiego, Warmińsko – Mazurski Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Olsztynie, Warmińsko – Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Olsztynie zorganizowały seminarium, pt.: – „Dziedzictwo kulturowe KGW na przestrzeni wieków w ramach Jubileuszu 150-lecia Kół Gospodyń Wiejskich”.
Seminarium poprzedzone było mszą polową. Zebranych witał umieszczony nad sceną transparent informujący o jubileuszu 150 – lecia kół gospodyń wiejskich. Na horyzoncie kotłowały się czarne chmury. Co chwilę przelotny deszczyk zmuszał do otwierania parasoli. Jednak przewodniczącemu uroczystej Mszy św. arcybiskupowi koadiutorowi Archidiecezji Warmińskiej Józefowi Górzyńskiemu i koncelebransom rektorowi Misyjnego Seminarium Duchownego Księży Werbistów w Pieniężnie o. Józefowi Węcławikowi oraz proboszczowi parafii w Pieckach ks. Eugeniuszowi Pipale udało się zakończyć uroczystość przed ulewnym deszczem.
W imieniu organizatorów w sali konferencyjnej seminarium przewodniczył Wiesław Domian, wiceprezes Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych oraz prezes WMZRK i OR w Olsztynie, który witając gości powiedział między innymi: – Na nasze pokolenie spadła odpowiedzialność przekazania następcom tradycji, które tworzyły i kultywowały wiejskie kobiety, będące fundamentem rodziny w okresie różnych dziejowych zawirowań. Świętujemy jubileusz 150-lecia kół gospodyń wiejskich na ziemiach polskich. Przez wiele lat kobiety wiejskie z wielką determinacją i niestrudzoną siłą walczyły po polepszenie standardu życia na wsi. Na sztandarach KR i KGW zawsze były: – wiedza, nauka, oświata i postęp…
Uroczystość swoją obecnością zaszczyciło wielu znakomitych gości na czele z: – Markiem Gustawem Brzezinem, marszałkiem województwa warmińsko – mazurskiego, Sławomirem Sadowskim, wicewojewodą warmińsko-mazurskim, posłanką Anna Wasilewską i Zygmuntem Kierszem, dyrektorem WMODR oraz prof. dr hab. Stanisławem Achremczykiem, który wygłosił wykład poświęcony roli kobiet w podtrzymywaniu dziedzictwa kulturowego.
Marszałek Marek Gustaw Brzezin dziękując członkiniom KGW za dotychczasową działalność i gratulując sukcesów, powiedział między innymi: – Przybyłyście tu z rożnych stron, przywiozłyście rodzinne tradycje i tworzycie nowa rzeczywistość. Wbrew różnym opiniom społeczność wiejska jest zjednoczona poprzez KGW, KR LZS i straż pożarną. Dzięki temu na wsi widać postęp i rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Dziękuje za włączenie się w działalność samorządową
Sławomir Sadowski, wicewojewoda warmińsko–mazurski podkreślając wielki dorobek i zasługi kobiet wiejskich, powiedział między innymi: – KGW – to wielka tradycja, wkładanie serca w to, co dobre, szlachetne i uniwersalne. Wasza obecność świadczy o tym, że te tradycje kontynuujecie. Na zakończenie wręczył kwiaty Halinie Domian, przewodniczącej KGW w Pieckach.
Podczas seminarium Srebrnymi Krzyżami Zasługi uhonorowano: – Dorotę, Bednarek, Halinę Domian, Halinę Gniotek, Bogumiłę Kowalską, Elżbietę Zalewska i Malinowska Anna
Brązowy Krzyż Zasługi otrzymała Anna Śledzik.
Odznakami Honorowymi za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego udekorowano: Hannę Modzelewskę, Stanisława Ciarcińskiego, Marka Urbańskiego, Ryszarda Wrońskiego, Franciszka Zenona Pawłowskiego, Danielę Wysocką i Krystynę Wiesławę Sienkiewicz.
Wiele KGW wyróżniono listami gratulacyjnymi. Listy gratulacyjne otrzymały także zespoły: – Powsinianie, Gieczniaki, Wrzosy, Morawa i Kapela Tolka Gałązki.
W województwie warmińsko-mazurskim funkcjonuje 75 KGW. Zrzeszają one od kilku do 100 członkiń. Powstały z potrzeby bycia razem i wzajemnego pomagania sobie. Początkowo kobiety wiejskie spotykały się w prywatnych domach. Zazwyczaj w jesienne i zimowe wieczory, po zakończeniu prac polowych spotykały się przy przędzeniu wełny i darciu pierza, czy też przy przygotowywaniu tytoniu do sprzedaży. Z czasem zaczęto organizować kursy gotowania, kroju szycia, które miały pokazać wiejskim kobietom możliwości wzorowego prowadzenia gospodarstwa domowego. Naturalnie, nie samą pracą i nauką kobiety żyły. Znajdowały czas na wspólne świętowanie różnych uroczystości wiejskich i gminnych, a także na potańcówki i zabawy. Z czasem korzystano ze szkolnych sal lub wiejskich świetlic.
Obecnie KGW koncentrują się na następujących obszarach: – ochrona zdrowia, pomoc ludziom starszym i niepełnosprawnym; rozwijanie różnych form przedsiębiorczości wśród kobiet, aktywnych form walki z bezrobociem; zwiększanie uczestnictwa wsi w kulturze, kultywowanie tradycji, folkloru i sztuki ludowej; prowadzenie wypożyczalni sprzętu domowego. Członkinie KGW czynnie uczestniczą w licznych imprezach organizowanych na terenie: – wsi, gminy, powiatu
Srebrnym Krzyżem Zasługi odznaczona została Elżbieta Zalewska, która jest przewodniczącą KGW w Skarlinie i jednocześnie przewodniczącą Gminnego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Nowym Mieście. W gminie tej funkcjonuje 6 KR i 10 KGW. Obie organizacje działają wspólnie, gdyż żony często proszą mężów, synów, czy wnuków o pomoc. Funkcjonują jak w rodzinie. KGW zawsze również mogą liczyć na pomoc rad sołeckich. Działalność wspierają także wójt i starosta.
Organizują środowiskowe imprezy, biorą udział w dożynkach. Wymieniają się doświadczeniami, integrują społeczność wiejską, gdyż wszystkie imprezy robią dla całej wsi. Do KGW w Skarlinie należy 30 kobiet, w tym 8 w wieku 30-35 lat. Seniorki są drogowskazami. Członkinie KGW korzystają z doświadczeń starszych, a do pracy angażują młodych. Zaczynają wcześnie. Na przykład rękodzieła artystycznego uczą szkolna młodzież. Niebawem koło obchodzić będzie 70-lecie .
Wśród odznaczonych Srebrnym Krzyżem Zasługi była także Halina Domian, przewodnicząca KGW w Pieckach. Kiedyś członkinie tego koła robiły koronki. Teraz specjalizują się w mazurskiej kuchni. Przepisy pochodzą ze starych notatników i kalendarzy. Na różnych festynach i dożynkach polecają: – rybnego klopsa, kurczaka faszerowanego po mazursku, golonkę w piwie, ciasta i nalewki, które znajdują uznanie u wielu smakoszy. Członkinie KGW nie tylko gotują i wymieniają się przepisami, ale również organizują liczne bale i imprezy, integrujące lokalną społeczność Najstarsza gospodyni ma ponad 60 lat, najmłodsza – ponad 30. Wszystko jednak robią wspólnie i nie ma między nimi różnicy pokoleń. Członkinie KGW z Piecek stanowią także zespół. Śpiewają pieśni kurpiowskie i mazurskie. Jeżdżą po całym kraju na dożynki, przeglądy i wiejskie spotkania i wciąż planują kolejne wyjazdy. Ostatnio mrągowski starosta dofinansował ich wyjazd do Krakowa. Ich produkty kulinarne i rękodzieła są chętnie kupowane na różnych imprezach.
Warto podkreślić wieloletnia ścisła współpracę pracowników (do spraw WGD) Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego i jego poprzedników z kołami gospodyń wiejskich. Wyraźny rozkwit w tej dziedzinie nastąpił z chwilą przejęcia gminnych instruktorek WGD. Wówczas obszar realizowanych zadań dotyczył:
*upowszechniania właściwego prowadzenia gospodarstwa domowego i przyzagrodowego w celu poprawy warunków życia rodziny i ułatwienia pracy kobiety wiejskiej;
*podnoszenia estetyki zagrody i wsi;
*upowszechniania racjonalnego żywienia;
*rozwijania przydomowej uprawy warzyw oraz chowu drobnego inwentarza (drób, króliki);
*utworzenia przy każdym domu ogródka warzywnego, sadu, jagodnika
*rozwijanie agroturystyki i różnych form przedsiębiorczości, itp.
Zadania te realizowano poprzez organizację gospodarstw przykładowych i współpracujących, demonstracje, pokazy, pogadanki, kursy, konkursy, wystawy, wyjazdy szkoleniowe, szkolenia, it
Zygmunt Kiersz, dyrektor WMODR i wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, gratulując członkiniom KGW dotychczasowych osiągnięć, przypomniał, że pierwsza organizacja kobiet wiejskich w Polsce pn. „Towarzystwo Gospodyń” powstała 1866 r. w Piasecznie na Pomorzu Gdańskim. W 1929 r. powstało pierwsze koło Gospodyń Wiejskich. Wymienił nazwiska najwybitniejszych kobiet na świecie, które pokonały wiele trudności, aby osiągnąć wymarzone cele i wskazały drogę, jak dojść na wyżyny. Podkreślił, że wszystko, co najlepsze zawdzięczamy kobietom. Zwrócił także uwagę na zaangażowanie w działalność KGW wielu absolwentek i absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Do gratulacji i życzeń dołączyli pozostali goście.
Podczas uroczystości wystąpiło wiele zespołów folklorystycznych, działających w KGW.
Tekst i zdjęcia Bolesław Pilarek
