Pamiętajcie o ogrodach
W dwa słoneczne kwietniowe dni Samorząd Województwa Warmińsko – Mazurskiego i Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Olsztynie były gospodarzami VIII Wiosennych Targów Ogrodniczych „Pamiętajcie o ogrodach”. Cały teren wystawowy przypominał wielobarwną tęczę. 130 wystawców zaprezentowało nie tylko liczne kwiaty, ale także: – sadzonki drzew i krzewów owocowych i ozdobnych, artykuły sadownicze i szkółkarskie; maszyny i urządzenia do produkcji ogrodniczej; zabudowy, wyposażenia i aranżacje ogrodów; instalacje wykorzystujące odnawialne źródła energii; żywność naturalną i rękodzielnictwo; zagrody edukacyjne. W czasie targów zaprezentowały się także szkoły rolnicze oraz instytucje i organizacje pracujące na rzecz rolnictwa.
Wśród organizatorów, wystawców i zwiedzających było kilkuset absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego i poprzedzających go uczelni. Prezentujemy niektórych z nich.
- Jest to bardzo potrzebna impreza- powiedział dr inż. Marek Gustaw Brzezin, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego. Organizujemy ją już po raz ósmy. Co roku jest wielu zainteresowanych, zarówno wystawców, jak i zwiedzających. Wystawcy oferują szeroką gamę sadzonek i różnych artykułów i urządzeń potrzebnych nie tylko do prowadzenia ogrodów przydomowych i ogródków działkowych, ale także do systematycznego upiększania miast i wsi. Bogato prezentowana jest także żywność naturalna i rękodzielnictwo. Występują liczne zespoły artystyczne, prezentują się szkoły oraz instytucje i organizacje rolnicze działające na rzecz rolnictwa. Krótko mówiąc- impreza bardzo potrzeba regionowi Warmii i Mazur.
Gospodarujący w Wyrębie w powiecie bartoszyckim Elżbieta i Jan Kopertowscy z córką Dorotą Szymańczuk i wnuczką Alicją przyjechali, żeby zwiedzić stoiska z nowościami. Będący już na emeryturze mgr inż. Jan Kopertowski, dawniej dyrektor dużego WPGR Tolko w bartoszyckim powiecie, a następnie właściciel kilkusethektarowego gospodarstwa w Wyrębie, które przekazał dzieciom, głownie spełniał zachcianki wnuczki, odwiedzając z nią pawilony z zabawkami i rękodziełem. Natomiast panie zajęły się zakupami wzbogacającymi kolekcję domowego ogrodu. Na różnych stoiskach nabyły: – jagodę kamczacką (odmiany: – Wojtek i Atut), borówkę amerykańską, trawę ozdobną niską czerwona („Red Baron”), jabłoń (Kosztela), gruszę (Lukasówka) , czereśnię (Vega), porzeczkę pienną czerwoną, agrest pienny czerwony bezkolcowy, agrest pienny żółty /kolczasty/, truskawkę deserową Senga-Sengana, tawułę wężową białą.
Po zwiedzeniu targów i zrobieniu zakupów Jan Kopertowski, absolwent Wydziału Rolniczego i Dorota Szymańczuk, absolwentka Wydziału Biologii i Biotechnologii zaprosili pozostałych członków rodziny do Kortowa, aby pokazać jak się rozwija ich uczelnia. Postanowili przedstawiciela trzeciego pokolenia rodziny przyzwyczajać do swojej uczelni od najmłodszych lat.
Przy stoiskach z rękodziełem spotykam prof. dr. hab. Romana Kisiela, kierownika Katedry Polityki Gospodarczej i Regionalnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z małżonką mgr inż. Sabiną Kisiel i wnuczką Julią Kisiel. Pytam o wrażenia.
-Organizatorzy Wiosennych Targów Ogrodniczych „Pamiętajcie o ogrodach”– powiedział profesor – co roku stają na wysokości zadania. Oferta z roku na rok jest coraz bogatsza, aranżacja stanowisk coraz ciekawsza. Było mnóstwo atrakcji – pokazy, konkursy, występy zespołów, wiele atrakcji dla najmłodszych, m.in. interesująca wystawa zwierząt (konie, bydło, ptactwo, króliki, gołębie) z możliwością przejażdżki kucykami. Targi co roku cieszą się dużym zainteresowaniem nie tylko wśród mieszkańców Olsztyna, ale i spoza miasta. Jak zwykle coś na nich kupujemy, przede wszystkim krzewy i kwiaty do ogrodu, których wybór w tym roku był szczególnie bogaty.
Przy stoisku Zespołu Szkół Rolniczych w Smolajnach spotykam prof. dr hab. Stanisława Milewskiego, kierownika Katedry Hodowli Owiec i Kóz Uniwersytetu Warmińsko Mazurskiego w Olsztynie i specjalistę mgr inż. Jerzego Dzidę.
- Od wielu lat – powiedział profesor Stanisław Milewski – współpracujemy ze szkołami kształcącymi w profilu rolniczym w regionie Warmii i Mazur. Są to: – Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im gen. Jana Henryka Dąbrowskiego w Dobrocinie; Zespół Szkół Rolniczych im. Biskupa Ignacego Błażeja Krasickiego w Smolajnach i Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im gen. Franciszka Kamińskiego w Karolewie. Współpraca przejawia się w sposób szczególny w aktywnym uczestnictwie uczniów i kadry pedagogicznej we wspólnym projekcie: – „Produkcja wysokiej jakości mleka i mięsa owczego oraz koziego jako podstawa do produkcji żywności uznanej jakości”, realizowanym przy współudziale Agencji Rynku Rolnego. Zasadniczym celem tego projektu jest uświadomienie młodych osób w zakresie postaw konsumpcyjnych sprzyjających uzyskaniu i utrzymaniu wysokiego statusu zdrowotnego własnego organizmu, a w szczególności jak ważne jest wprowadzenie do diety produktów o wysokiej jakości zdrowotnej. Taka edukacja jest bardzo efektywna i im wcześniej ma miejsce, tym lepiej. Przedsięwzięcie to, mające na celu promocję produktów pozyskiwanych od owiec i kóz, spotkało się z bardzo dobrym odbiorem i może być uznane za modelowy przykład integracji struktur uniwersyteckich z jednostkami regionalnymi działającymi w sektorze rolnictwa, a także podmiotami gastronomicznymi, wykorzystującymi surowce pochodzenia zwierzęcego. Zainteresowanie beneficjentów zainspirowało nas do rozszerzenia współpracy ze szkołami na płaszczyźnie dydaktycznej. Jest ona rozwijana w formie studyjnych wizyt i warsztatów mających na celu praktyczne zapoznanie uczestników z poszczególnymi elementami procesu technologii produkcji owiec i kóz. Jest to także doskonałą okazja do promocji Wydziału Bioinżynierii Zwierząt, prezentowania akademickich form kształcenia, a równocześnie kształtowania pozytywnego nastawienia odnośnie kontynuacji edukacji po ukończeniu szkoły średniej.
Tego rodzaju projekty są możliwe dzięki dysponowaniu nowoczesną, unikalną w skali Polski bazą, Laboratorium Dydaktyczno-Badawczym. Stanowi ono integralną część Ośrodka Oceny Surowców Pochodzenia Zwierzęcego, utworzonego w efekcie realizacji projektu „Rozbudowa, modernizacja i wyposażenie zespołu laboratoriów edukacyjno-badawczych technologii, jakości i bezpieczeństwa zdrowotnego żywności”, finansowanego ze środków Unii Europejskiej i budżetu państwa.
Na stoisku informacyjnym Okręgowego Inspektoratu Pracy w Olsztynie spotykam (od lewej): -inż. Andrzeja Wilka, mgr inż. Wiesławę Migdalską i mgr. inż. Michała Wajdę.
- Nasze stoisko- powiedziała mgr inż. Wiesława Migdalska- zorganizowaliśmy w ramach kampanii PIP „Szanuj życie! Bezpieczna praca w gospodarstwie rolnym”. Zainteresowanym udzielamy informacji oraz oferujemy broszury i ulotki dotyczące bezpieczeństwa pracy w rolnictwie. Nasze stoisko cieszy się dużym zainteresowaniem zwiedzających – zarówno dorosłych, dzieci, jak i młodzieży ze szkół rolniczych. W trakcie targów zorganizowaliśmy pokaz środków ochrony indywidualnej, jakie powinny być stosowane przy wykonywaniu prac w gospodarstwie rolnym. Ponadto, przy naszym współudziale, został przeprowadzony quiz z zakresu wiedzy ogrodniczej i bhp w rolnictwie. Laureaci trzech pierwszych miejsc otrzymali atrakcyjne nagrody rzeczowe – nożyce ogrodnicze i sekatory, a pozostałym uczestnikom wręczono nagrody pocieszenia. Nagrody ufundowane przez OIP wręczył Michał Wajda zastępca okręgowego inspektora pracy.
Na stoisku mgr. inż. Jana Dziadkiewicza, szkółkarza z Sętala ogromy ruch. Dopiero po zakończeniu targów mógł porozmawiać ze mną.
- Na targi organizowane przez Warmińsko – Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego – powiedział – zawsze przywożę odporne na choroby odmiany drzew i krzewów owocowych. Chodzi mi o to, żeby także nieznający zasad chemicznej ochrony roślin, mógł się cieszyć owocami ze swojego ogródka. W tym roku dużym zainteresowaniem cieszyły sie zarówno drzewka z gołym korzeniem jak i w doniczkach. Poszukiwano głównie starych odmian. Z jabłoni największym zainteresowaniem cieszyły się: – Oliwka Żółta, popularnie zwana Papierówką, Kosztela, Malinowa Oberlandzka, Spartan, Reneta Żłota i Szara, Koksa Pomarańczowa.
Z grusz: – Faworytka, popularnie nazywana Klapsą, Konferencja, Bonkreta Wiliansa i Komisówka .
Ze śliw: – Opal, Renkloda Ulena, Węgierka Łowicka, Węgierka Dąbrowicka, Węgierka Zwykła i Prezydent.
Sprzedałem dużo form piennych, tj.: – klony w szerokim asortymencie odmianowym, migdałki, śliwy japońskie, wiśnie japońskie zwane amonagawą i śliwy pisargi. Kupowano też formy kolumnowe, jak buki i wiązy. Na obsadzenie skarp nabywano dużo jałówców płożących, a największym zainteresowaniem cieszyły się formy wieloletnie w dużych pojemnikach. Sprzedałem również dużo róż wielkokwiatowych, rabatowych i pnących.
Zainteresowaniem cieszyły się także owoce z naszego sadu.
-Czy odwiedzający pańskie stanowisko prosili o jakieś rady?
- Oczywiście. Najwięcej pytań dotyczyło: – formowania koron drzew owocowych, nawożenia posadzonych roślin, nawożenia drzew w sadach i ogrodach przydomowych, wybieranie podłoża do nasadzeń roślin sadowniczych i ozdobnych. Często powtarzały się pytania o wiosenną ochronę drzew i krzewów owocowych oraz roślin ozdobnych.
Na stoisku WMODR porad z zakresu ogrodnictwa udzielali mgr inż. Stanisław Bawoł i mgr inż. Małgorzata Radminas, doradczyni z gminy Łukta, specjalizująca sie w ogrodnictwie. Z wypowiedzi mgr inż. Stanisława Bawoła wynika, że w ciągu dwóch dni stoisko odwiedziło 50 zainteresowanych. Pytali głównie o uprawę truskawki i pomidora, zwalczanie chorób i ślimaków. Specjaliści odradzali zakup sadzonek pomidora, bo jest za wcześnie na ich wysadzanie. Odradzali także zbyt wczesne wysadzanie sadzonek wczesnych odmian kalafiora i kapusty, bo może nastąpić jarowizacja.
Stoisko ” Informacje i doradztwo”- obsługiwali mgr inż. Anna Jaroszewska i mgr Jerzy Rutkowski, pracownicy Oddziału Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Olecku.
-Obecnie trwa – powiedzieli – nabór wniosków na modernizacje gospodarstw. O to pytali głównie odwiedzający stoisko rolnicy. Jednego interesowały limity. Na przykład na inwestycje dla prosiąt limit wynosi 900 tys. zł., na inwestycje dla bydła- 500 tys. zł, a na pozostałe – 200 tys. zł. Powtarza się pytanie: – „ile wniosków można składać w roku. Naturalnie, jeden raz i to do wyznaczonego limitu. Drugim tematem, którym byli zainteresowani zwiedzający był nabór wniosków w ramach PROW 2014-2020. Rolnicy zwracali uwagę na bardzo duże wymogi formalne. Mówili, że w warunkach naszego województwa trudną do osiągnięcia była bariera co najmniej 15 punktów, żeby wniosek był weryfikowany. Teraz obniżoną j a do 12, ale i tak jest trudna do osiągnięcia. Pierwsza trudnością do pokonania jest zdobycie punktów za posiadanie wykształcenie rolnicze. Drugą – obszar gospodarstwa, gdyż średnia wojewódzka jest wysoka i wynosi 22,72 ha, a dopiero od niej sie liczy po 0,25 punktu za każdy dodatkowy hektar. Żeby uzyskać za obszar 5 punktów trzeba mieć 43 ha.
Na stoisku Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian we Wrócikowie panie Jadwiga Nowicka i Urszula Flakowska zapoznawały zainteresowanych z wynikami porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego prowadzonego przy współpracy z Samorządem Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Warmińsko-Mazurską Izbą Rolniczą. Na stoisku prezentowały także nasiona zbóż jarych i łubinu wąskolistnego.
Targom towarzyszył pokaz młodych koni. Czempionką została klaczka Selena hodowli dr. inż. Waldemara Sekścińskiego z Zajączek. O tej imprezie zamieścimy osobny tekst. -
W tym roku targi powiedział mgr inż Zygmunt Kiersz odwiedziło około 10 tys. zainteresowanych. Cieszy nas to, że nie tylko czyniono zakupy materiału szkółkarskiego i różnych urządzeń, ale także korzystano poradnictwa naszego i instytucji oraz organizacji obsługujących rolnictwo. Targom towarzyszył pokaz młodych koni. czempionką została klaczka hodowli dr. Waldemara Sekścińskiego z Zajączek. Oprawę artystyczna stanowiły występy licznych zespołów, między innymi: – Olsztyńskiej Grupy Cheeleaders „SOLTARE”, ” Ornecian”, ” Fest Kapeli”, ALNY”, dzieci z Przedszkola Nutka w Olsztynie i Zespołu Muzycznego Zespołu Szkół Rolniczych w Smolajnach. Solistka zaśpiewała piosenkę Kofty ” Pamiętajcie o ogrodach”.
Tekst i zdjęcia Bolesław Pilarek
Od lewej: – Mgr inż. Zygmunt Kiersz, dyrektor WMODR w Olsztynie, dr inż. Marek Gustaw Brzezin, marszałek województwa warmińsko – mazurskiego, mgr Jerzy Rutkowski, mgr inż. Anna Jaroszewicz, mgr inż. Zdzisław Kamiński, zastępca dyrektora WMODR
Od lewej: -inż. Andrzej Wilk, mgr inż. Wiesława Migdalska i mgr inż. Michał Wajda, reprezentujący Okręgowy Inspektorat Pracy w Olsztynie
Mgr inż. Sabina Kisiel, prof, dr hab. Roman Kisiel z wnuczką Julią
Od prawej: – Dorota Szymańczuk, Elżbieta Kopertowska, Jan Kopertowski i Alicja Szymańczuk.
Od prawej: – prof. dr hab. Stanisław Milewski i mgr inż. Jerzy Dzida
Mgr inż. Maria Suszko
Mgr inż. Stanisław Bawoł i mgr inż. Małgorzata Radminas
Mgr inż. Jan Dziadkiewicz
Dr inż. Waldemar Sekściński z czempionką Seleną własnej hodowli
