Izba Tradycji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie mieści się w Bibliotece Uniwersyteckiej przy ul. Oczapowskiego 12B. Pomysłodawcą Izby jest prof. zw. dr hab. dr h.c. Jerzy Strzeżek wraz z grupą członków Stowarzyszenia Absolwentów UWM a organizatorem Archiwum i Muzeum UWM.
W Izbie znajdują się wystawy stałe i czasowe. Prezentowany jest w niej dorobek kilkunastu pokoleń naukowców i studentów, który przyczynił się do powstania dzisiejszego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
W Izbie Tradycji pokazano przede wszystkim historię olsztyńskiej uczelni. Jej korzenie sięgają pierwszych miesięcy odbudowy państwa polskiego i założenia w 1919 r. w Bydgoszczy Akademii Rolniczej. Na kilkudziesięciu planszach przedstawiono kolejno dzieje szkół wyższych, które w 1999 r. utworzyły Uniwersytet oraz historię poszczególnych wydziałów. Izbę zdobi poczet rektorów zaczynając od prof. Mariana Gotowca, ostatniego rektora Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie i pierwszego rektora Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie. Postaciami Noblistów z Prus Wschodnich nawiązano do historii ziem, na których przyszło nam żyć. W Izbie przedstawiono zbiór fotografii zmieniającego się uniwersyteckiego Kortowa, które od 1950 r. jest siedzibą uczelni. Na wystawie wyeksponowano także dokumenty pochodzące ze zbiorów Archiwum i Muzeum UWM. Są to przede wszystkim dokumenty osobiste z teczek osobowych studenckich: świadectwa maturalne, indeksy, legitymacje, dyplomy w różnych językach, niektóre z przełomu XIX i XX stulecia. Zaprezentowany został dorobek Michała Oczapowskiego (1788-1854), profesora Uniwersytetu Wileńskiego, od 1989 r. patrona Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie. Wystawę upiększają insygnia rektorów ART i WSP, togi rektorskie, togi dziekańskie, sztandary, puchary oraz medale zdobywane przez studenckie organizacje sportowe i Zespół Pieśni i Tańca „Kortowo”.
W Izbie można także obejrzeć filmy nagrywane w Kortowie od lat 60.: kroniki kortowskie, fragmenty dziejów Kortowa, uczelniane filmy promocyjne oraz olbrzymi zbiór fotografii z dziejów ART i WSP.
Dzięki kolejnej inicjatywie prof. dr. hab. Jerzego Strzeżka w listopadzie 2015 r. została w Izbie Tradycji otwarta wystawa „65 lat sportu akademickiego w Olsztynie”.
Eksponaty na wystawie pochodzą ze zbiorów Archiwum i Muzeum UWM, z kortowskiego klubu Akademickiego Związku Sportowego oraz Studium Wychowania Fizycznego i Sportu. W AZS przez wiele lat gromadził je Lech Madaliński, kierownik sekcji lekkoatletycznej oraz wieloletni sekretarz akademicki stowarzyszenia.
Kierownicy sekcji sportowych AZS przygotowali materiały o największych osiągnięciach swoich sekcji. Dzięki ich pomocy oraz dzięki wydawnictwom Franciszka Sroczyka, wieloletniego kierownika Studium Wychowania Fizycznego w Wyższej Szkole Rolniczej – którego sylwetka też prezentowana jest na wystawie – przygotowano w formie 17 wiszących plansz historię 11 sekcji. Gimnastykę sportową dziewcząt opracowano dzięki pamiątkom po Mieczysławie Piekucie przekazanym do Muzeum przez zawodniczkę z lat 60. ubiegłego wieku, Grażynę Jaskowską-Szparak. Piekut był założycielem kilku sekcji sportowych AZS, prekursorem olsztyńskiej gimnastyki, następnie trenerem kadry olimpijskiej. Najwięcej miejsca na wystawie poświęcono sekcji, z którą Olsztyn jest kojarzony od lat 60. XX wieku, z piłką siatkową mężczyzn. Większość eksponatów pochodzi z prywatnej kolekcji trenera Andrzeja Grygołowicza: afisze, interesujące zdjęcia, zaproszenia na mecze siatkarzy AZS Olsztyn. W osobnej gablocie przyciągają uwagę stroje reprezentacji siatkarzy AZS Olsztyn z lat 70. i 80 XX wieku. Obok trzech najcenniejszych pucharów za zdobycie pierwszych mistrzostw Polski przez siatkarzy w 1973, 1976 oraz w 1978 r. wisi oryginalna piłka, którą nasi siatkarze zdobyli po raz drugi mistrzostwo Polski w 1976 r. wraz z autografami zawodników.
Kolekcję lekkiej atletyki uzupełnił wymieniany już inicjator wystawy, rektor ART w latach 1987-1990, jednocześnie sportowiec, zdobywca II miejsca w 1958 r. w Mistrzostwach Polski w sztafecie 4 X 400 m, prof. Jerzy Strzeżek, przekazując na wystawę zdobyty medal, dyplom i zdjęcia.
Historię kilku sekcji pokazano jednie w gablotach: szachy, karate, judo, strzelectwo, narciarstwo, siatkówkę dziewcząt, piłkę nożną, pływanie. W ciągu 65 lat istnienia AZS funkcjonowało ponad 30 sekcji sportowych. O niektórych sekcjach wiadomo tylko, że istniały, ponieważ zachowały się po nich pojedyncze zdjęcia i szczątkowe informacje w opracowaniach.
Najstarszymi eksponatami na wystawie jest niedawno odnaleziona księga ilustrująca działalność AZS w Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie z lat 1947-1950, przedwojenna rakieta tenisowa podarowana przez prof. Janusza Guziura oraz 2 pary poniemieckich nart ofiarowanych Muzeum przez absolwenta naszej uczelni Lecha Kotowicza i Akademickie Centrum Kultury.
Na ekspozycję wykorzystano także ściany pomieszczenia, na których umieszczono w postaci fototapet trzy bloki tematyczne.
W pierwszej części zatytułowanej „Historia sportu akademickiego w Olsztynie” przedstawiono w skrócie najpierw historię powstania i działalności Studium Wychowania Fizycznego i Sportu w Akademii Rolniczo-Technicznej i w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie. Wymieniono osoby, które kierowały Studium i które w nim pracowały. Następnie opisano historię powstawania kolejnych obiektów sportowych w Kortowie. Dalszy fragment dotyczy historii powstania i działalności AZS. Na wydrukowanych zdjęciach uwidoczniono założycieli, prezesów AZS (w tym słynnego prof. dr hab. Wiktora Wawrzyczka), kierowników Studiów, działaczy i organizatorów życia sportowego w uczelniach wyższych, trenerów (w tym najbardziej znanego trenera siatkarzy Leszka Dorosza).
Na drugiej ścianie upamiętniono 17 zawodników AZS Olsztyn, którzy brali udział w olimpiadach. Na tablicy najwięcej jest siatkarzy: Stanisław Zduńczyk, Stanisław Iwaniak, Mirosław Rybaczewski, Zbigniew Lubiejewski, Włodzimierz Nalazek, Mariusz Szyszko, Paweł Zagumny, Michał Bąkiewicz, Marcin Możdżonek. W dalszej kolejności występują żeglarze: Wiesław Bracław, Błażej Wyszkowski, Tomasz Rumszewicz, Monika Bronicka, Patryk Piasecki oraz Rafał Szukiel. W tej elitarnej grupie sportowców znajdują się jeszcze podobizny gimnastyczki Danuty Prusinowskiej-Fidusiewicz i lekkoatlety Kacpra Kozłowskiego.
Na trzeciej ścianie umieszczono ponad 50 zdjęć o tematyce sportowej, które pokazują nam atmosferę życia sportowego w Kortowie, zwłaszcza w latach 50. I 60. ubiegłego wieku.
Wystawę ubarwia sztandar AZS, dziesiątki proporczyków oraz niezwykle malownicze charakterystyczne puchary zdobywane przez sportowców w latach 70. i 80. ubiegłego wieku wyprodukowane w Fabryce Fajansu Włocławek.
Adres: Biblioteka Uniwersytecka UWM w Olsztynie, ul. Oczapowskiego 12B, 10-719 Olsztyn, I piętro, sala nr 121.
Godziny otwarcia: wtorki i piątki w godz. 10 – 14. Chętnych do zwiedzania Izby w pozostałe dni prosimy o wcześniejszy kontakt telefoniczny : 89 524-62-75, 89 523-47-04, 89 523-42-03.
Więcej informacji o prezentowanych wystawach można znaleźć pod linkiem:
http://www.uwm.edu.pl/uniwersytet/kronika-uwm/izba-tradycji
