Zmiany w skupie mleka po zniesieniu kwotowania
W kierowanym przez mgr. inż. Marka Bojarskiego Warmińsko-Mazurskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Olsztynie odbyła się konferencja poświęcona perspektywom produkcji mleka na Warmii i Mazurach po zniesieniu kwotowania mleka. Uczestniczyło w niej ponad 50 osób, głównie doradców i rolników specjalizujących się w produkcji mleka. Wykładowcami byli absolwenci Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, absolwenci kortowskiej uczelni.
Mgr inż. Elżbieta Kopka reprezentująca Agencję Rynku Rolnego Oddział Terenowy w Olsztynie zreferowała planowane zmiany w skupie mleka po zniesieniu kwotowania mleka.
Prof. dr hab. Jan Miciński z Katedry Hodowli Bydła i Oceny Mleka Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie omówił problem ketozy u krów wysokowydajnych.
Prof. dr hab. Przemysław Sobiech z Katedry Chorób Wewnętrznych z Kliniką, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie skoncentrował się na omówieniu wybranych schorzeń niedoborowych i metabolicznych bydła mlecznego.
-Prof. dr hab. Cezary Purwin z Katedry Żywienia i Paszoznawstwa, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie swoje wystąpienie poświecił przygotowaniu pasz objętościowych stosowanych w żywieniu krów mlecznych oraz zastosowaniu kiszonego ziarna kukurydzy w żywieniu bydła.
Zaprezentujemy pierwszą wypowiedź.
Zebrani z wielką uwagą wysłuchali wystąpienia mgr inż. Elżbiety Kopki, absolwentki Wydziału Zootechnicznego ART. w Olsztynie, przedstawicielki z Agencji Rynku Rolnego Oddział Terenowy w Olsztynie, która zreferowała planowane zmiany w skupie mleka po zniesieniu kwotowania mleka.
Z jej wystąpienia wynika, że w sezonie 2013- 2014 osiem państw należących do UE przekroczyło kwoty mleczne. Są to: Niemcy, Holandia, Polska, Dania, Austria, Czechy, Bułgaria i Luksemburg. Z dniem 31 III 2015. zakończony zostanie system kwotowania produkcji mleka. Jednak uczestniczący w tym procesie będą zobowiązani do przechowywania dokumentów, które mogą być kontrolowane jeszcze przez 3 następne lata.
Kwotowanie zostanie zastąpione pakietem mlecznych, którego podstawą jest 5 następujących aktów prawnych:
*Ustawa o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych ( Dz.U.2013 poz. 50 ze zm).
*Rozporządzenie PE i Rady (UE) nr 1308/2013 z 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz uchylające Rozporządzenie Rady (UE) nr 12 34/2007.
*Rozporządzenie PE i Rady (UE) nr 261/2012 z dnia 14 marca 2012 w sprawie zmian Rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do stosunków umownych w sektorze mleka i przetworów mlecznych.
*Rozporządzenie nr 511/2012 z dnia 15 czerwca 2012 w sprawie powiadomień dotyczących organizacji producentów i organizacji międzybranżowych oraz negocjacji umownych stosunków określonych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora mleka i przetworów mlecznych.
*Rozporządzenie delegowane Komisji ( UE) nr 880/2012 z dnia 28 czerwca 2012 r. uzupełniające Rozporządzenie Rady (UE) nr 1234/2007 w odniesieniu do współpracy międzynarodowej i negocjacji umownych organizacji producentów.
Celem pakietu mlecznego jest wprowadzenie formalnych pisemnych umów na dostawy mleka zawieranych między producentami mleka a jego odbiorcami. Wzmocnienie siły przetargowej producentów mleka poprzez zbiorowe negocjowanie umów na dostawy mleka przez zarejestrowane organizacje producentów. Możliwość tworzenia organizacji międzybranżowych na rynku mleka, zrzeszających przedstawicieli producentów, przetwórców i handlu. Poprawa przejrzystości produkcji mleka w UE poprzez utrzymanie systemu przekazywania danych statystycznych o produkcji mleka po zniesieniu systemu kwotowania produkcji mleka.
Pakiet mleczny w Polsce został wprowadzony nowelizacją ustawy z dnia 13 września 2013 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz.U.2013 poz. 1272). Polska wprowadziła założenia pakietu mlecznego w zakresie:
*Uznania organizacji producentów;
*Uznania zrzeszeń organizacji producentów.
Organizacje tworzone są z inicjatywy producentów. Ich celem jest dążenie do koncentracji podaży i wprowadzania do obrotu produktów z gospodarstw ich członków oraz do wspólnego dostosowania produkcji do wymagań rynku i ulepszenia produktu, wspierania racjonalizacji i mechanizacji produkcji. Organizację producentów może utworzyć co najmniej 20 członków, którzy wytwarzają i wprowadzają do obrotu rocznie nie mniej niż 2 mln kg mleka i przetworów mlecznych, wyprodukowanych w ramach tej ilości. Warunkiem założenia organizacji jest, że w okresie 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku co najmniej 20 członków organizacji producentów wytwarzało i wprowadzało do obrotu mleko i przetwory mleczne. Cała ilość mleka wyprodukowana w gospodarstwach członków organizacji jest wprowadzana do obrotu za jej pośrednictwem. Okres wypowiedzenia członkostwa w organizacji nie może być krótszy niż 6 miesięcy.
Organizacje producentów mogą się zrzeszać. Zrzeszenie producentów mogą utworzyć już dwie uznane organizacje producentów. Cała ilość mleka wyprodukowanego w gospodarstwach członków organizacji tworzących to zrzeszenie jest wprowadzana do obrotu za jego pośrednictwem. Okres wypowiedzenia członkowstwa w zrzeszeniu nie może być krótszy niż 6 miesięcy. Zrzeszenie zdolne jest do skutecznego wykonywania działań uznanej organizacji producentów.
Wniosek o uznanie organizacji producentów albo uznanie zrzeszenia producentów w sektorze mleka i przetworów mlecznych składa się do Prezesa ARR na specjalnym formularzy dostępnym na stronie internetowej ARR: www.arr.gov.pl w zakładce Kwotowanie produkcji mleka.
Rejestry uznanych organizacji i zrzeszeń prowadzone są przez Prezesa ARR w formie elektronicznej i udostępnione są na wcześniej podanej stronie internetowej.
Seria pytań zebranych dotyczyła wysokości kar za przekroczenie kwot mleka. Referentka nie była w stanie precyzyjnie na te pytania odpowiedzieć, gdyż ARR nie dysponuje jeszcze odpowiednimi danymi. Jest w stanie jedynie przeprowadzić pewne symulacje, które nie mogą być podstawą decyzji gospodarczych. Na przykład z symulacji za 5 miesięcy wynika, że kara może wynosić 80 gr. Jednak rok kwotowy trwa 12 miesięcy. Tymczasem hodowcy już teraz chcieli by wiedzieć na pewno, jak wysokie mogą będą kary, gdyż od ich wysokości tego uzależniają wybór: – dokupić kwotę, czy tylko dodzierżawić? Jeśli kary byłyby niższe, to może korzystniejsze byłoby ich zapłacenie. Obecnie w województwie warmińsko-mazurskim za wydzierżawienie kwoty trzeba zapłacić 30-40 gr za litr.
Kara za ubiegły rok kwotowy wynosiła 29,26gr. W tym roku rozsądną wydaje się cena dzierżawy w wysokości 20 gr i zakupu za 30 gr.
Niektórzy dyskutanci ze smutkiem mówili, że w tym roku wzrosła produkcja mleka i najwięcej kar zapłacą najbardziej aktywni rolnicy, którzy wybudowali obory i powiększyli stada. Przy likwidacji kwot powinny być uwzględnione wszystkie uwarunkowania. Co prawda niektóre spółdzielnie skupują nadprodukcję mleka i same płacą kary, nie obciążając za to producenta, ale prywatne podmioty skupowe tak nie postępują. Ponadto podmioty prywatne obniżają ceny skupu mleka.
-Teraz- powiedział Mieczysław Aszkiełowicz – podpisywane są indywidualne umowy w sprawie cen za mleko. Są zbyt duże dysproporcje. Jednemu rolnikowi płacą 1,50 zł za litr, a innemu zaledwie 70 gr.
Na pytanie, czy będą rozdzielane dodatkowe kwoty mleczne padła odpowiedź, że minister ma na to czas do końca listopada. Jeszcze nie wiadomo, jak duża kwota będzie do rozdysponowania.
Niektórzy dyskutanci zastrzegli, aby nie cytować ich wypowiedzi.
Bolesław Pilarek
