Ogólnopolska konferencja naukowa „Taktyczno-techniczne aspekty przeciwdziałania nielegalnemu obrotowi wyrobami tytoniowymi”, Olsztyn, 21 listopada 2013 r.

celna

Program konferencji celnej

Przemyt oraz nielegalna produkcja wyrobów tytoniowych jest zjawiskiem patologicznym wysoce zagrażającym gospodarce państwa. Ma to swoje reperkusje w sferze ekonomicznej, prawnej, a także bezpieczeństwa publicznego. Problematyka ta w szczególności dotyka regionów przygranicznych. Odnotować należy również aktywność zorganizowanych grup przestępczych w tym obszarze. Sprawcy bezprawnego przewożenia przez granicę wyrobów tytoniowych jakimi są papierosy, tytoń do palenia oraz cygara i cygaretki posługują się często pomysłowymi, różnorodnymi i nietuzinkowymi technikami. Jak służby publiczne, a w szczególności Służba Celna powinna z tym walczyć?

Na to pytanie próbowano odpowiedzieć podczas ogólnopolskiej konferencji naukowej „Taktyczno-techniczne aspekty przeciwdziałania nielegalnemu obrotowi wyrobami tytoniowymi”, która odbyła się 21 listopada 2013 r. w Auli Karmazynowej Centrum Konferencyjnego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Konferencję zorganizowała Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie wraz z Izbą Celną przy współpracy ze Studenckim Kołem Naukowym Kryminologii „Vestigium”.

Konferencja podzielona została na trzy panele. Uroczystego otwarcie konferencji dokonał gospodarz spotkania – kierownik Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej – prof. dr hab. Wiesław Pływaczewski. Następnie głos zabrał Prodziekan ds. Nauki WPiA – prof. dr hab. Piotr Majer. W roli współgospodarza konferencji wystąpił również Zastępca Dyrektora Izby Celnej w Olsztynie – Jarosław Kantecki. Interesującym uzupełnieniem wystąpień konferencyjnych była, zaprezentowana w foyer Centrum Konferencyjnego, wystawa przygotowana przez Izbę Celną. Składała się ona z zatrzymanych przez Służbę Celną przedmiotów, których służyły do zakamuflowania nielegalnego towaru przy przewozie przez granicę (np. kaseta wideo, chleb, butelka coca-coli, lakier do włosów, książka, termos, opakowanie lekarstw, keczup, olej samochodowy, radio samochodowe).

Podczas I panelu moderowanego przez dr Monikę Kotowską (adiunkt Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej WPiA UWM) oraz Krzysztofa Pestkę (Zastępca Naczelnika Urzędu Celnego w Elblągu) poruszono tematykękryminologiczno-kryminalistycznychaspektów nielegalnegoobrotu wyrobami tytoniowymi. Wprowadzenie do tego tematu stanowiło wystąpienie gościa z zagranicy dzięki czemu konferencja zyskała charakter międzynarodowy.JUDr. Pavel Kypta, PhD –Prodziekan ds. NaukiWydziału Prawa Uniwersytetu Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy – przedstawił problematykę przemytu na Słowacji. Kryminologiczne spojrzenie na przedmiotowe zagadnienie zaprezentował w swoim wystąpieniu pt. „Kryminologiczne aspekty nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi” prof. dr hab. Wiesław Pływaczewski. Przemyt papierosów z perspektywy kryminalistyki zreferowała dr Grażyna Kędzierska w wystąpieniu „Kryminalistyczne aspekty nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi”, którego współautorem był por. SG Robert Łachacz. Obrady I panelu zakończone zostały występem artystycznym Mateusza Cwalińskiego – studenta II roku Wydziału Sztuki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, który przez kilkanaście minut czarował zebranych grą na akordeonie.

II panel konferencji zatytułowany „Prawne i instytucjonalne formy przeciwdziałania przestępczości tytoniowej” odbył się pod przewodnictwem dra Piotra Chlebowicza (adiunkt Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej WPiA UWM) oraz Jacka Sępkowskiego (Naczelnika Wydziału Przeznaczeń Celnych i Obsługi Przedsiębiorców w Izbie Celnej w Olsztynie). W tej części jako pierwszy głos zabrał dr Piotr Chlebowicz wygłaszając referat „Analiza kryminalna – nowe możliwości przeciwdziałania przestępczości tytoniowej”. Następny prelegent – mgr Joanna Narodowska – przedstawiła problematykę przemytu z perspektywy prawa karnego w wystąpieniu „Odpowiedzialność karna za nielegalny obrót wyrobami tytoniowymi”, którego współautorem był mgr Maciej Duda. Jako trzecia w tej części wystąpiła dr Monika Kotowska opisując kwestię funkcjonowania zorganizowanych grup przestępczych w obszarze tzw. przestępczości wysokoakcyzowej w referacie „Działalność zorganizowanej grupy przestępczej w obszarze tzw. przestępczości wysokoakcyzowej – studium przypadku”. „Problematyka nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi z perspektywy ekonomicznej przestępczości zorganizowanej” to następny temat, który podjął dr Waldemar Jaroch. Ostatnim prelegentem tego panelu był mgr Szymon Buczyński z referatem „Rola koncernów tytoniowych w przeciwdziałaniu zjawisku nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi”.

            Trzecia część konferencji zatytułowana „Koordynacja działań służb publicznych w zakresie przeciwdziałania przestępczości tytoniowej” była niedostępna dla studentów ze względu na omawiane przez prelegentów kwestie operacyjne. Rolę prowadzących objęli dr Grażyna Kędzierska (Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku), dr Waldemar Jaroch (adiunkt Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej WPiA UWM) oraz Tomasz Machaszewski (Naczelnik Urzędu Celnego w Olsztynie). O zastosowaniu analizy kryminalnej w sprawach ekonomicznych z uwzględnieniem problematyki przestępczości tytoniowej mówił podinsp. Maciej Hausman z Instytutu Badań nad Przestępczością Kryminalną i Terroryzmem Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie. Następnie wystąpił Zbigniew Brumer – Zastępca Naczelnika Wydziału Zwalczania Przestępczości w Izbie Celnej w Olsztynie – sygnalizując główne problemy związane z nielegalnym obrotem wyrobami tytoniowymi z perspektywy Izby Celnej. Wydział do Walki z Przestępczością Gospodarczą Komendy Wojewódzkiej Policji w Olsztynie reprezentował nadkom. Paweł Roczyński. Poruszył on temat zwalczania przestępczości tytoniowej z perspektywy policji. Przeciwdziałanie przestępczości ekonomicznej przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego zreferował Radosław Kowalewski – przedstawiciel Delegatury ABW w Olsztynie. Ostatnie wystąpienie należało do Dariusza Palucha – Naczelnika Wydziału Realizacyjnego Urzędu Kontroli Skarbowej w Olsztynie, który omówił rolę i zadania UKS w zakresie przeciwdziałania patologiom związanym z wyrobami tytoniowymi. W części dyskusyjnej rozmawiano głównie o możliwości wdrożenia analizy kryminalnej przez Służbę Celną (podstawach prawnych, modelu organizacyjnym, kosztach).

Zagadnienia przedstawione podczas konferencji spotkały się z dużym zainteresowaniem zarówno zaproszonych gości – funkcjonariuszy służb publicznych, organów ścigania, przedstawicieli administracji publicznej jak i licznie zebranych na auli studentów WPiA UWM. Udział praktyków i ekspertów w dziedzinie przeciwdziałania przestępczości tytoniowej stanowił dla studentów prawa, administracji i bezpieczeństwa wewnętrznego okazję do poszerzenia swojej wiedzy z zakresu objętego tematyką konferencji. W województwie warmińsko-mazurskim jest to bowiem problematyka szczególnie aktualna i istotna. Warto zaznaczyć, że zgodnie z tradycją spotkań organizowanych przez Katedrę Kryminologii i Polityki Kryminalnej pełne referaty prelegentów opublikowane zostaną w publikacji pokonferencyjnej, której wydanie planowane jest na wiosnę 2014 r.

Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie