Uniwersytet Warmińsko-Mazurski od 1 stycznia realizuje projekt pod nazwą „Żagiel możliwości – model dostępności UWM”. To efekt uczestnictwa w konkursie „Uczelnia dostępna” Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Uczelnia otrzymała na niego 5,6 mln zł dofinansowania przy wkładzie własnym 174 tys. zł. Konkurs miał na celu pomoc uczelniom w systemowym likwidowaniu wszelkich barier utrudniających dostęp do kształcenia akademickiego. Projektem kieruje mgr Eliza Popławska-Jodko, kierownik Centrum Innowacji i Transferu Technologii UWM, a realizuje go m.in. CIiTT, biblioteka, straż uniwersytecka, Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych, Biuro Analiz Edukacyjnych i Rozwoju Kształcenia oraz Wydział Geoinżynierii
- Działania kierujemy zwłaszcza do osób z niepełnosprawnością. Ale skorzystają także ci studenci, którzy borykając się z problemami utrudniającymi studiowanie, nie mają orzeczenia o niepełnosprawności – mówi mgr Andrzej Przegrocki z CIiTT, zastępca kierownika projektu.
Akademickie Centrum Wsparcia i Rzecznik ds. Równości Szans
Na UWM powstanie Akademickie Centrum Wsparcia. Zajmie się kompleksową pomocą studentom w trudnych sytuacjach, bez względu na to, czy mają orzeczenie o niepełnosprawności czy nie. Będzie współpracować z Biurem ds. Osób Niepełnosprawnych.
- Ulokujemy je w budynku przy ul. Heweliusza 2. Zatrudnimy specjalistów oferujących wsparcie m.in. psychologiczne, terapeutyczne, z zakresu interwencji kryzysowej, treningu interpersonalnego i socjoterapii, którzy dotychczas wspierali studentów w Akademickim Ośrodku Pomocy Psychologicznej i Terapii „Empatia” na Wydziale Nauk Społecznych.
Potrzebujący wsparcia mogą liczyć na dyskrecję i profesjonalne przyjęcie. Pracownik pierwszego kontaktu pomoże każdemu w przypadku jakichkolwiek wątpliwości i pytań. Dodatkowo personel centrum wzmocni streetworker, który będzie działać na wydziałach.
Zanim studenci trafią do centrum, będą mogli skorzystać z internetowego, anonimowego narzędzia pozwalającego wstępnie oszacować czy potrzebują już pomocy specjalisty. Na stronie internetowej Akademickiego Centrum Wsparcia zostanie udostępniona specjalna platforma psychoedukacyjna.
Interesy osób z szeroko rozumianymi niepełnosprawnościami będzie reprezentować Rzecznik ds. Równości Szans.
- Rzecznik będzie przede wszystkim współpracować z jednostkami uczelnianymi i partnerami społecznymi w przełamywaniu barier utrudniających naukę studentom, ale też tworzyć nowe rozwiązania. Opracuje dla uczelni strategię dostępności, formalny dokument, w którym zostaną określone wyzwania na przyszłość. Ideą naszą jest, aby rzecznik cieszył się autonomią – dodaje Przegrocki.
Likwidacja barier
Kolejny krok to likwidacja barier architektonicznych. Znaczna część kortowskich obiektów jest niedostosowana do potrzeb niepełnosprawnych. Dzięki funduszom z NCBR te bariery znikną. W Rektoracie zostanie zamontowana winda a w Bibliotece Uniwersyteckiej nowe automatyczne drzwi.
Ale to nie wszystko. W bibliotece na studentów ze szczególnymi potrzebami będą czekać pokoje do cichej nauki, specjalnie zaaranżowane i wyposażone, aby zapewnić jak najlepsze warunki do nauki, np. pokój leśny lub morski. W bibliotece studenci z niepełnosprawnościami będą mogli wypożyczać e-czytniki, których UWM kupi 100.
Akademia Projektowania Uniwersalnego
UWM chce nie tylko likwidować bariery architektoniczne, ale i nauczać, jak projektować produkty i usługi z uwzględnieniem potrzeb wszystkich użytkowników. Powołuje więc Akademię Projektowania Uniwersalnego.
- Zanim ją uruchomimy zespół ekspertów z uczelni zapozna się z najlepszymi rozwiązaniami stosowanymi na świecie. Obecnie jest wiele rozwiązań tylko z pozoru ułatwiających życie osobom niepełnosprawnym, np. chodnik wyłożony kostką granitową, bardzo śliską dla osób poruszających się o kulach czy obniżony krawężnik na przejściu przez jezdnię, przyjazny osobom na wózkach, ale pułapka dla niedowidzących - wymienia Andrzej Przegrocki.
- Aby otworzyć społeczność akademicką na studentów niepełnosprawnych ważne jest nie tylko zrozumienie ich potrzeb, lecz również pokazanie narzędzi i technik, które można stosować podczas ćwiczeń, wykładów czy też egzaminów. W związku z tym będziemy organizować wykłady otwarte i seminaria dla naszych pracowników dydaktycznych i administracyjnych. Pokażemy m.in. jak tworzyć strony internetowe, jak obsługiwać social media uwzględniając potrzeby osób – wylicza Andrzej Przegrocki.
Aplikacja ostrzeże
Kolejne udogodnienie to aplikacja telefoniczna opracowana na UWM z myślą o studentach ze specjalnymi potrzebami. Będzie informować o utrudnieniach i zagrożeniach w kampusie, np. o utrudnieniach w ruchu, zatłoczonej, remontowanej lub zamkniętej ulicy czy też wytyczy najlepszą drogę objazdu. A przed koncertem wskaże np. osobom niepełnosprawnym, które wejście do budynku wiedzie do windy.
Po zakończeniu projektu UWM nie "zwinie" Żagla. Wprost przeciwnie - wszystkie podjęte działania i inwestycje utrzyma. Program „Żagiel możliwości” zakończy się 30 września 2023 r.
W konkursie NCBR „Uczelnia dostępna” startowało 109 polskich uczelni, dofinasowanie otrzymało 85.
Małgorzata Hołubowska
Projekt. „Żagiel możliwości – model dostępności UWM w Olsztynie”
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój. Nr umowy: POWR.03.05.00-00-A046/19