Ile mamy na UWM osób ze spektrum autyzmu?

Bardzo trudno to dokładnie oszacować. W Polsce nie gromadzi się dokładnych danych związanych z liczbą studentów i studentek w spektrum autyzmu na uczelniach. W naszym Biurze ds. Osób z Niepełnosprawnościami zarejestrowane są osoby z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności ze względu na autyzm. Są to 34 osoby, ale ta liczba nie oddaje stanu faktycznego, gdyż nie wiemy, ile jest na naszej uczelni osób w spektrum autyzmu bez takiego orzeczenia oraz ile jest osób bez diagnozy…

Prowadzi pani szkolenia i warsztaty na temat autyzmu. Jest zainteresowanie taką wiedzą?

Kwiecień jest Miesiącem Wiedzy na Temat Autyzmu, ale działam nie tylko przez miesiąc. Przez cały rok dostaję zaproszenia, by poprowadzić szkolenia. Zdarzają się sytuacje, że to sami pracownicy danego wydziału czy katedry proszą o zorganizowanie szkolenia, ponieważ chcą wiedzieć, jak wspierać osoby w spektrum autyzmu w procesie edukacyjnym. W bieżącym roku akademickim na zaproszenie Wydziału Sztuki prowadziłam szkolenie dla pracowników, bo po razy pierwszy mieli u siebie osobę autystyczną. Wiedza o funkcjonowaniu, potrzebach i możliwościach wsparcia studentów w spektrum autyzmu ułatwia współpracę.

Jakie działania zaplanowane są na kwiecień?

W każdym roku działania zależą od zespołu wolontariuszy, który zgłosi się do pomocy w organizacji wydarzeń. Jak co roku, w działania zaangażowało się Koło Naukowe Wolontariatu WNS, do którego w tym roku dołączyła grupa studentek III roku pedagogiki specjalnej.

We wtorek 18 kwietnia w holu na Wydziale Nauk Społecznych przy ul. Żołnierskiej 14 odbędą się warsztaty sensoryczne. Ich celem jest pokazanie, jak osoby w spektrum mogą odbierać różne bodźce. Doświadczenie chociaż w części tego, co mogą czuć, pozwala je lepiej rozumieć. Studenci przygotowali też cykl postów edukacyjnych, które przez cały miesiąc będą publikowane w mediach społecznościowych. Będą zrealizowane dwa szkolenia na platformie MS Teams, dotyczące wsparcia osób w spektrum autyzmu, na które serdecznie zapraszam. Spotkanie dla pracowników odbędzie się 26 kwietnia, a dla społeczności studenckiej 17 kwietnia.

W swojej pracy używa pani potocznego rozróżnienia na typy funkcjonowania autystów?

Nie. Powiedzenie, że ktoś jest autystą wysokofunkcjonującym sprawia, że skupiamy się jedynie na obszarach funkcjonowania, w których dana osoba sobie radzi, a możemy zlekceważyć to, że są takie, w których potrzebuje wsparcia.  Jeśli będziemy natomiast mówić, że ktoś jest niskofunkcjonujący, to możemy przeoczyć czyjeś zasoby. A przecież każdy je ma. Uważam, że powinniśmy raczej zwracać uwagę na to, jakie ktoś ma potrzeby, w których obszarach potrzebuje wsparcia, towarzyszenia, wzmocnienia. To ważniejsze niż kierowanie się typem funkcjonowania, bo uczy nas patrzenia indywidualnie na każdego. Myślenie w kategoriach nisko- oraz wysokofunkcjonujący bardzo spłyca i upraszcza różnorodność potrzeb i zasobów osób autystycznych.

Jak Uniwersytet może wspierać osoby w spektrum autyzmu?

Na Uniwersytecie podejmuje się różne działania, których celem jest wsparcie przeznaczone dla tej grupy osób. Przykładem jest choćby realizowana przeze mnie funkcja i związane z nią obowiązki, tj. wsparcie edukacyjne zarówno osób studiujących w spektrum autyzmu, jak i wykładowców czy pracowników naszej uczelni. Osoby autystyczne korzystają też z różnych alternatywnych form ułatwiających studiowanie, jak dostosowania procesu dydaktycznego czy zaliczeń i egzaminów. Żadna z tych form nie może prowadzić do obniżenia wymagań merytorycznych. Bardzo ważne jest, by społeczność akademicka rozumiała specyfikę potrzeb osób autystycznych. Temu poświęcone są szkolenia dla pracowników oraz studentów. Niestety w Polsce brakuje rozwiązań systemowych w zakresie psychologicznego, specjalistycznego wsparcia dla dorosłych osób w spektrum autyzmu. Tę lukę trochę wypełniają nasi uniwersyteccy specjaliści oferujący wsparcie, czy to w Biurze ds. Osób z Niepełnosprawnością czy w Ośrodku Pomocy Psychologicznej i Psychoedukacji „Empatia”.

rozmawiała Anna Wysocka

O Światowym Miesiącu Autyzmu na UWM można posłuchać także >>>  na stronie internetowej Radia UWM FM

Dr Bożena Chrostowska - adiunkt w Katedrze Pedagogiki Społecznej i Metodologii Badań Edukacyjnych, koordynator ds. wsparcia edukacyjnego osób w spektrum autyzmu.